BỘ Y TẾ

Tháng 12 năm 2015, bác sĩ của Đại học  São Paulo, Brazil và các đồng nghiệp đã đến  Salvador, Brazil  đã khám cho 29 trẻ bị tật đầu nhỏ nghi do virus Zika. Sau đó 6 tuần, những tìm tòi của họ đã được đăng tải vào tháng 2/2016 trên tạp chí  JAMA Ophthalmology  cho thấy nhu cầu khẩn thiết phải nghiên cứu về qui mô dịch tễ về căn bệnh này cũng như vai trò quan trọng của bác sĩ mắt trong cộng đồng để đương đầu với bệnh dịch này.

Những biểu hiện tại cơ quan thị giác: Theo Bs Belfort, Zika xuất hiện lần đầu tiên ở Brazil tháng 4/2015, có triệu chứng bệnh ở mắt giống như bội nhiễm virus cự bào(CMV), giang mai, toxoplasma. Người ta cũng đã lường trước được việc mắt sẽ có những dị thường trên trẻ tật đầu nhỏ khi trẻ bị nhiễm virus Zika từ trong bụng mẹ. Bs Belfort cũng đã báo cáo trường hợp bệnh có tổn thương đáy mắt bẩm sinh trên 3 trẻ em ở Reci­fe, Pernambuco, Brazil trên tạp ch the Lancet online tháng 1/2016. Mới đây nữa  là báo cáo của ông đăng tải trên tạp chí Arquivos Brasileiros de Oftalmologia về 10 trẻ được theo dõi vì những tổn thương hoàng điểm và đĩa thị trên cơ địa tật não bé do virus Zika. Tại các  thành phố của Brazil, Salvador và Recife chúng tôi đã thấy các dạng tổn thương mắt khác nhau như các ổ mất sắc tố, teo hắc võng mạc ưu thế ở hậu cực nhãn cầu cũng như các bất thường ở gai thị. Bs Belfort đã viết như vậy trên tạp chí JAMA Ophthalmology. Ông cũng cho rằng trong khi các nghiên cứu bổ xung khác vẫn cần tiếp tục như là việc chứng minh bằng test huyết thanh về mối quan hệ nhân quả của virus Zika với các bất thường của mắt thì nhóm nghiên cứu của ông đã có thể giúp hướng dẫn thực hành và quản lý bệnh này.

Nghiên cứu tại Salvador người ta thấy các dị thường về mắt gặp được trên 10/29 bị nhiễm Zika ngay từ trong tử cung của mẹ. Trước khi đưa ra những kết luận mạnh mẽ hơn người ta sẽ phải tiến hành thêm những nghiên cứu về chẩn đoán huyết thanh, loại trừ những tổn thương bẩm sinh tại mắt do các vi sinh vật khác.

Các  tranh cãi vẫn sẽ còn tiếp tục do tật đầu nhỏ không phải chỉ do virus Zika. Các bằng chứng về nhiễm vi sinh vật trong khi mang thai của các bà mẹ khá mờ nhạt ở một số trường hợp do thời điểm thăm khám đã quá xa giai đoạn bệnh hoạt tính. Trong khi các test huyết thanh chẩn đoán hay kỹ thuật PCR- phản ứng chuỗi men không phải lúc nào cũng sẵn có.

Bs Hoàng Cương, Bệnh viện Mắt TW

Theo Eyenet magazine online April/2016