Thời buổi internet mọi người đều có cơ hội mở mang kiến thức nhất là các bậc phụ huynh thuộc tầng lớp văn phòng, học hành... Có cha mẹ sẽ tự tìm hiểu kho kiến thức trên mạng nhưng nhìn chung sẽ mang con đi khám mắt khi thấy có gì đó không ổn? Khi thì màu sắc mắt khác thường, mắt to mắt bé, khóc không thấy nước mắt, khi lại không thấy nó giống anh chị nó hay giống trẻ con khác ở điểm này, điểm nọ…
Xin cung cấp cho các bậc phụ huynh một vài mẹo nhỏ để tự đánh giá mắt con trẻ có bình thường về mặt chức năng hay không, phát triển thị giác có đúng tiến độ hay không:
|
Hành vi của mắt
|
Sơ sinh
|
6 tuần tuổi
|
3 tháng tuổi
|
4 tháng tuổi
|
6 tháng -
12 tháng
|
|
Nhắm mắt khi có đèn chiếu vào mắt
|
Tất cả trẻ khỏe mạnh đều có phản xạ này. Nếu không có, nên được tầm soát vấn đề về mẳt - não
|
|
Bật đèn, mở cửa sổ để ánh sáng chiếu vào
|
Có đáp ứng
|
Trẻ khỏe mạnh có đáp ứng, nếu không nên được tầm soát các bệnh về mắt - não
|
|
Nhìn đối diện với mặt người mẹ khoảng cách 10 - 20cm có đáp ứng khi mẹ cười, mẹ nựng hoặc có động tác rướn lông mày
|
Có thể chưa có
|
Có thể có động tác này
|
Trẻ khỏe mạnh có động tác này. Nếu không có nên tầm soát bệnh về mắt - não
|
|
Mắt nhìn cố định, nhìn theo đồ chơi hoặc quả bóng đưa đi, đưa lại
|
Chưa làm được
|
Có thể làm được
|
Trẻ khỏe mạnh có động tác này. Nếu không có nên tầm soát bệnh về mắt - não
|
|
Nhìn ra xa vào người lớn ở cách khoảng 1.5m (5 feets)
|
Chưa làm được
|
Có thể làm được
|
Trẻ khỏe mạnh có động tác này. Nếu không có nên tầm soát bệnh về mắt - não
|
|
Mắt quy tụ chuẩn xác: khi bạn di chuyển đồ chơi lại gần và ra xa mắt của trẻ hội tụ chuẩn xác, thẳng hàng vào đồ chơi
|
Chưa làm được
|
Có thể làm được
|
Trẻ khỏe mạnh có động tác này. Nếu không có nên tầm soát bệnh về mắt - não
|
|
Nhắm mắt khi có tác động đe dọa bên ngoài: để môi trường thật yên tĩnh, tạo một chuyển động đột ngột lại gần mặt, không tạo ra gió. VD: dùng bàn tay dọa đập vào mặt chẳng hạn
|
Chưa làm được
|
Chưa làm được
|
Có thể làm được
|
Trẻ khỏe mạnh có động tác này. Nếu không có nên tầm soát bệnh về mắt - não
|
Thực tế thường ngày chúng ta còn trăm ngàn chi tiết, dấu hiệu của các bệnh lý liên quan đến mắt hay xa xôi hơn là trục cơ quan mắt - não. Người được đào tạo chuyên sâu là các bác sĩ mắt trẻ em cùng với rất nhiều máy móc, phương tiện mới đủ năng lực chẩn đoán hết bệnh của mắt. Ngoài việc nắm được nội dung cơ bản của bảng này chúng ta đừng quên vài điểm mấu chốt:
-
Ngay khi trẻ ra đời cần được bác sĩ nhi sơ sinh tầm soát về dị tật hay bệnh lý mắt - não.
-
Mắt trẻ nhũ nhi khoảng 2 tháng đầu thường chỉ mở he hé, bé ngủ nhiều nên rất khó quan sát hay khám mắt, giai đoạn này tuyến lệ bé chưa phát triển nên khóc không ra nước mắt.
-
Giao tiếp với mẹ bằng ánh mắt có biểu cảm (có hồn) là biểu hiện của con mắt tốt, thị giác tốt.
-
Các bất thường khác về giải phẫu dễ dàng ghi nhật khi ta so sánh hai bên, so sánh với trẻ bình thường hay kinh nghiệm nuôi con.
-
-
Khi băn khoăn, lấn cấn thì đừng ngại cho trẻ đi khám mắt, chuyên ngành mắt trẻ em.
Bs Hoàng Cương
BVMTW