Ngoài các tổn thương toàn thân như bỏng, cụt chi, dị vật phần mềm... các tai nạn pháo còn gây những tổn thương nghiêm trọng cho mắt bao gồm: Bỏng da mi, bỏng kết giác mạc. Dị vật bề mặt nhãn cầu, dị vật nội nhãn, dị vật hốc mắt: Có thể do cát, vụn xi, mảnh pháo hoặc đất cát từ hiện trường của vụ nổ pháo bắn vào mắt. Nghiêm trọng hơn, sức ép của vụ nổ pháo có thể xé toang nhãn cầu, làm thoát dịch và mô nội nhãn ra ngoài. Nếu vỏ bọc nhãn cầu còn nguyên vẹn thì sức ép, xung chấn cũng sẽ gây tổn thương các môi trường nội nhãn như phù giác mạc, chảy máu trong, rách đứt mống mắt, sa lệch thể thủy tinh, bong dịch kính, phù và rách vỡ màng Bruch - võng mạc.
Cần nói thêm là các dị vật li ti trên bề mặt giác mạc hoặc dị vật chui được vào trong con mắt sẽ gây hủy hoại các mô mắt, là nguồn nhiễm trùng và viêm nhiễm dai dẳng, đau đớn kéo dài đến vài năm cho nạn nhân cho dù phương tiện phẫu thuật, trình độ bác sĩ và thuốc men đã có những tiến bộ vượt bậc. Thiết nghĩ, chính vì thú vui chết người này kinh khủng như vậy nên Chính phủ mới cấm pháo, cấm buôn lậu và vận chuyể n pháo nghiêm ngặt cho đến ngày hôm nay.
Chỉ riêng tại BVMTW dịp nghỉ Tết vừa qua đã cấp cứu cho 9 bệnh nhân bị tai nạn pháo. Cho dù là bệnh viện tuyến cao nhất, phương tiện đầy đủ , phẫu thuật viên có kinh nghiệm nhưng kết quả thị lực sau mổ cũng chỉ là ST(+) hoặc mù tịt. Người ta không thể không ái ngại, bàng hoàng nếu lần mò trên các trang mạng: gần tất cả các tỉnh thành đều có bệnh nhân bị tai nạn pháo, nhẩm tính cả nước có lẽ có đến hàng trăm người tuy không mất mạng nhưng cầm chắc tàn phế hoặc mù lòa do pháo nổ.
Đáng lo ngại là tết đã đi qua gần 2 tuần, cả đất nước còn đang vật vã chống dịch covid 19 thì tai nạn pháo vẫn lai rai đến ngày hôm nay. Tối ngày 24/2/2021 kíp trực cấp cứu của BVMTW được yêu cầu mổ phối hợp tại Bệnh viện Việt Đức xử lý vết thương mắt cho BN Nguyễn Văn H 16 tuổi, bị đa chấn thương do pháo tự chế phát nổ gây chấn thương sọ não, chấn thương hàm mặt, chấn thương mắt, cụt 2 chi trên và nhiều vết thương nhỏ khác trên cơ thể. Ngoài vết thương có mỏm cụt ở chi trên, chấn thương sọ não và hàm mặt đã được xử lý cấp cứu ngay trong ca trực của bệnh viện Việt Đức. Vì vết thương mi phức tạp và mắt phải đã vỡ nát , kíp mổ của Bệnh Viện Mắt Trung ương được mời mổ phối hợp bắt buộc phải bỏ mắt phải. Cố gắng bảo tồn mắt trái, mắt cũng có tổn thương bề mặt nhãn cầu và nghi có dị vật nội nhãn.
Chưa bàn đến hậu quả có thể có nếu pháo hoa được phép lưu hành theo nghị định 137 thì pháo nổ vẫn đang đều đều gây họa. Đặc biệt trên một số tỉnh thành an ninh lỏng hơn do không bị covid hoành hành như Nam định, Thái Bình, các Bắc Trung bộ…Chắc chắn những địa phương nào đốt pháo nhiều sẽ bị Thủ tướng chính phủ nhắc nhở như mọi năm nhưng cái chính là mùa lòa, tàn phế vẫn đang hàng ngày diễn ra với con em chúng ta do ý thức kém, quản lý bị buông lỏng, giám hộ của cha mẹ và nhà trường chưa đủ.
Biết rồi, khổ lắm, nói mãi mà vẫn vậy. Tai nạn pháo là thê thảm lắm…tôi vẫn luôn nói vậy với giới truyền thông. Bs TNH sau ca mổ đầy ám ảnh nêu trên thảng thốt nhờ tôi truyền thông, nhắc nhở một lần nữa về tai nạn pháo. Vậy xin nhắc thêm một lần nữa đừng đốt, đừng tự chế pháo, đừng nghĩ là tai nạn chỉ dành cho người khác chứ không xảy ra với mình…
Bs Hoàng Cương, Bs Trương Như Hân